Cuộc khủng hoảng Covid-19 đẩy chi phí thương mại của các ngành lên cao

13183
Ngày 13/8, Ban Thư ký WTO đã công bố báo cáo với cảnh báo mới về khả năng tăng chi phí thương mại của các ngành do sự gián đoạn Covid-19 gây ra. Theo đó, báo cáo này xem xét tác động của đại dịch lên các thành phần chính của chi phí thương mại, đặc biệt là những chi phí liên quan đến đi lại và vận chuyển, chính sách thương mại và xác định các lĩnh vực mà chi phí cao hơn có thể vẫn tồn tại ngay cả sau khi đại dịch đã được kiềm chế.

Báo cáo ước tính rằng chi phí đi lại và vận chuyển chiếm khoảng 1/3 chi phí thương mại tùy thuộc vào lĩnh vực. Do đó, các hạn chế đi lại liên quan đến đại dịch có khả năng ảnh hưởng đến chi phí thương mại nếu vẫn diễn ra. Ví dụ, năng lực vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không toàn cầu giảm 24,6% vào tháng 3/2020, do các chuyến bay chở khách chiếm khoảng một nửa lượng hàng hóa bằng đường hàng không. Theo báo cáo, việc tăng giá vận tải hàng không có khả năng giảm xuống khi vận tải hành khách phục hồi. Trong khi vận tải đường biển và đường bộ không gặp phải những cú sốc tương đương, vận tải biển đã giảm số lượng các chuyến ra khơi, trong khi vận tải đường bộ quốc tế bị ảnh hưởng bởi việc đóng cửa biên giới, các biện pháp kiểm dịch vệ sinh và đường vòng. Hơn nữa, du lịch kinh doanh, vốn quan trọng để duy trì các mối quan hệ thương mại và quản lý chuỗi giá trị toàn cầu, ngoài việc là một hoạt động kinh tế quan trọng theo đúng nghĩa, đang bị gián đoạn. Chất lượng của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông và sự chuẩn bị kỹ thuật số sẽ rất quan trọng trong việc xác định mức độ ứng phó của các nền kinh tế.

Các rào cản chính sách thương mại và sự khác biệt về quy định được ước tính chiếm ít nhất 10% chi phí thương mại trong tất cả các lĩnh vực, bao gồm các biện pháp thuế quan và phi thuế quan, các rào cản thương mại tạm thời, sự khác biệt về quy định và chi phí vượt biên giới, cũng như các chính sách khác tác động đến thương mại, chẳng hạn như thiếu thuận lợi đầu tư hoặc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Báo cáo lưu ý rằng mặc dù Covid-19 đã thúc đẩy cả những thay đổi hạn chế thương mại và tạo thuận lợi cho nhập khẩu về thuế quan và các biện pháp quản lý, các biện pháp này cho đến nay chỉ ảnh hưởng đến một nhóm nhỏ các sản phẩm. Một sự thay đổi do khủng hoảng Covid-19 gây ra theo hướng số hóa các thủ tục hải quan và quy định để giảm tiếp xúc vật lý có thể có khả năng làm giảm chi phí thương mại liên quan trong dài hạn.

Báo cáo cũng chỉ ra sự không chắc chắn là một yếu tố làm tăng tác động của các chi phí liên quan đến thương mại hiện tại, đè nặng lên các dòng tài trợ thương mại và làm giảm sự mong muốn của các doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu thị trường mới, có được kỹ năng ngoại ngữ và các đối tác tiềm năng, và tuân thủ các tiêu chuẩn nước ngoài. Báo cáo cho biết trong quý đầu tiên của năm 2020, một thước đo được sử dụng rộng rãi cho mức độ không chắc chắn trên toàn cầu được ghi nhận ở mức cao hơn 60% so với mức gây ra bởi Chiến tranh Iraq và bùng phát Hội chứng viêm đường hô hấp cấp (SARS) vào năm 2003. Vào giữa tháng 3, một chỉ số riêng biệt về sự biến động của thị trường tài chính đã gần đạt mức cao nhất được thấy vào năm 2008 sau sự thất bại của Lehman Brothers.

Trong tương lai, báo cáo lưu ý nhiều chính phủ đã thực hiện các biện pháp để giảm thiểu sự gián đoạn liên quan đến đại dịch đối với hoạt động kinh tế, chẳng hạn như bằng cách miễn cho một số nhóm vận tải khỏi các hạn chế đi lại, hoặc bằng cách nâng cao chất lượng và khả năng tiếp cận với công nghệ thông tin truyền thông. Trong khi nhiều thay đổi về chi phí thương mại có thể sẽ trở lại sau khi đại dịch được kiểm soát, báo cáo nhận thấy một số tác động có thể vẫn tồn tại. Ví dụ, sự hợp nhất của ngành hàng không và sự thay đổi về nhu cầu đi lại của hành khách có thể dẫn đến chi phí vận tải hàng không cao hơn. Ngoài ra, các lựa chọn chính sách của chính phủ – có thể làm giảm hoặc tăng sự không chắc chắn trong chính sách thương mại – sẽ rất quan trọng trong việc định hình chi phí thương mại liên quan đến sự không chắc chắn trong tương lai.

Việt Dũng

Nếu cần trao đổi thêm, xin liên hệ Thương vụ Việt Nam tại Canada theo địa chỉ ca@moit.gov.vn